Historische waardenkaarten

Waardering van de 19e-eeuwse schil van de binnenstad.

Op 19 februari 2021 hebben de erfgoedorganisaties Heemschut en Stichting Oud Deventer een videogesprek gehad met wethouder Carlo Verhaar over de nadere waardestelling van een deel van de 19e-eeuwse buitenschil van de binnenstad van Deventer. Wij hebben eerder een brief en een nota hierover aan de wethouder gestuurd.

De wethouder erkende dat er gaten in de waardering van Deventer erfgoed zitten. Er gaat een inhaalslag plaatsvinden waarbij zo’n 125 objecten gescreend worden. Eerst wordt op basisniveau gewaardeerd, waarbij de bouwdossiers behulpzaam kunnen zijn.

Vervolgens kunnen interessante panden ook van binnen bekeken worden op waardevolle details.

Eind dit jaar moet de waardering gereed zijn. Na de quick scan van de objecten worden de erfgoedorganisaties uitgenodigd voor een evaluatie.

De voorgeschiedenis

Stichting Oud Deventer helpt mee met het opstellen van cultuurhistorische waardenkaarten voor de binnenstad van Deventer.

Op 1 januari 2012 werden de Monumentenwet 1988 en het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) gewijzigd als gevolg van de modernisering monumentenzorg. Hierdoor dienen cultuurhistorische waarden uitdrukkelijk te worden meegewogen bij het vaststellen van bestemmingsplannen. Door de verankering van cultuurhistorische waarden in bestemmingsplannen vermindert de noodzaak tot het aanwijzen van nieuwe beschermde monumenten.

De cultuurhistorische waardenkaart is een belangrijk instrument voor gemeentelijke overheden om cultuurhistorische waarden vast te leggen en van daaruit een selectie planologisch te beschermen.

In Deventer was dit in 2015 aanleiding om een Koers voor het Ruimtelijk Erfgoed neer te zetten. Een Koersdocument moest  duidelijkheid geven over de gewenste positie van het ruimtelijk erfgoed in Deventer en de gewenste ambities. Eén van deze ambities is het opstellen van een thematische structuurvisie ruimtelijk erfgoed en een cultuurhistorische waardenkaart. Bij het opstellen van de kaart mochten de erfgoedorganisaties Stichting Oud Deventer, Stichting Industrieel Erfgoed Deventer en Bond Heemschut objecten en gebieden voordragen met cultuurhistorische waarde.

Hoe staat het nu met deze waardenkaart?

Inmiddels is een deel gereed met objecten, met de volgende waardenopmerking:

  1. Monumenten of monumentwaardige gebouwen, d.w.z. de verkaveling en veld heeft de status van rijks- of gemeentelijk monument óf komt daarvoor in aanmerking.
  2. Hoge waarde, i.v.m. karakteristieke architectonische vormgeving en/of typologie, die bovendien bijdraagt aan de verkavelingseenheid en het veld.
  3. Lage of indifferente waarde, d.w.z weinig of geen architectonische of stedenbouwkundige meerwaarde door geringe ontwerpkwaliteit of ingrijpende wijzigingen. 

Met deze waarderingen kan de gemeente Deventer straks bepalen of bescherming gaat plaatsvinden als gemeentelijk monument (hoogste bescherming) of in het omgevingsplan (lagere bescherming).